Πρακτικά ζητήματα από τις πρόσφατες αλλαγές (2017-2019) στην εργατική νομοθεσία — ΑΘΗΝΑ και ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΠΟΙΟΥΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ

Δικηγόρους και νομικούς με εξειδίκευση στο εργατικό δίκαιο, Επιθεωρητές Εργασίας, στελέχη επιχειρήσεων που απασχολούνται με την οργάνωση και τη διοίκηση ανθρώπινου δυναμικού, μέλη διοικήσεων συνδικαλιστικών οργανώσεων, συμβουλίων εργαζομένων και Μ.Κ.Ο., καθώς και στελέχη της δημόσιας διοίκησης και των Ανεξάρτητων Αρχών.

ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ

1. Βάσιμος λόγος απόλυσης

• Τι ισχύει ως προς την καταγγελία συμβάσεων εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου μετά το άρθρο 117 παρ. 2 ν. 4623/2019, που κατήργησε τα άρθρα 48 και 58 του ν. 4611/2019 από τον χρόνο ισχύος τους;

• Ποια είναι σήμερα η επίδραση στο ελληνικό δίκαιο της καταγγελίας του άρθρου 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, ο οποίος κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4359/2016;

• Ποια προβλήματα γεννώνται από την αναδρομική καταργητική ισχύ του άρθρου 117 παρ. 2 ν. 4623/2019 και πώς επηρεάζονται οι καταγγελίες που είχαν λάβει χώρα κατά τη διάρκεια ισχύος του ν. 4611/2019;

2. Μονομερής βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας η δίμηνη καθυστέρηση καταβολής δεδουλευμένων αποδοχών (άρθρο 56 ν. 4487/2017, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 58 του ν. 4635/2019)

• H αντικατάσταση της αόριστης νομικής έννοιας του «αξιόλογου» της καθυστέρησης από την (επίσης σχετικώς ασαφή) προϋπόθεση της καθυστέρησης «των δεδουλευμένων αποδοχών δύο μηνών».

3. Τήρηση εγγράφου τύπου στη σύμβαση μερικής απασχόλησης (άρθρο 50 παρ. 1 ν. 4611/2019) και προσαύξηση στο ωρομίσθιο των μερικών απασχολουμένων (άρθρο 59 ν. 4635/2019)

• Ποιες αλλαγές επήλθαν ως προς την τήρηση εγγράφου τύπου και τις αποδοχές των μερικώς απασχολουμένων;

• Ζητήματα πρακτικής εφαρμογής και κίνδυνος καταστρατήγησης των νέων διατάξεων.

• Η συμβατότητα του νέου συστήματος προσαύξησης του ωρομισθίου με το ενωσιακό δίκαιο.

4. Η νέα διάταξη σχετικά με την ευθύνη του εργαζομένου, σύμφωνα με το άρθρο 49 ν. 4611/2019

• Ποιες αλλαγές επήλθαν ως προς την ευθύνη του εργαζομένου για τη ζημία που προξενεί στον εργοδότη κατά την εκτέλεση της εργασίας;

• Ζητήματα πρακτικής εφαρμογής της νέας διάταξης

5. Κατώτατος μισθός

• Τι ισχύει ως προς την προσαύξηση του νομοθετημένου κατώτατου μισθού λόγω προϋπηρεσίας (τριετίες);

• Κατά πόσον η παράταση ισχύος της Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. 2019, βάσει του άρθρου 63 του ν. 4635/2019, μπορεί να αποτελέσει νομική βάση για τη διεκδίκηση μισθολογικών προσαυξήσεων λόγω προϋπηρεσίας;

6. Αποκλίσεις από την αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης σύμφωνα με τον νέο νόμο 4635/2019

• Τι ισχύει πλέον ως προς τη συρροή των Σ.Σ.Ε.; Ανάλυση του νέου καθεστώτος με πρακτικά παραδείγματα.

• Σε ποιες περιπτώσεις υπερισχύει πλέον η επιχειρησιακή Σ.Σ.Ε.;

• Τι σημαίνει στην πράξη η παρασχεθείσα δυνατότητα εισαγωγής ρητρών εξαίρεσης από κλαδικές Σ.Σ.Ε.;

7. Οι προϋποθέσεις για την κήρυξη Σ.Σ.Ε./Δ.Α. γενικώς υποχρεωτικής με την έκδοση Υπουργικής Απόφασης, σύμφωνα με το άρθρο 56 του νέου νόμου 4635/2019

• Τι ισχύει ως προς την επέκταση των Σ.Σ.Ε./Δ.Α.;

• Ποιες νέες προϋποθέσεις προστέθηκαν και πώς επηρεάζουν την πρακτική εφαρμογή του συλλογικού εργατικού δικαίου;

8. Οι προϋποθέσεις για τη μονομερή προσφυγή στη διαιτησία σύμφωνα με το άρθρο 57 του νέου νόμου 4635/2019

• Ποιες αλλαγές επέφερε ο νέος νόμος;

• Τίθεται ζήτημα αντισυνταγματικότητας των νέων προϋποθέσεων για τη μονομερή προσφυγή στη διαιτησία;

9. Αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας (άρθρα 65 επ. ν. 4635/2019)

• Οι αλλαγές που επιφέρει ο νέος νόμος στις διοικητικές κυρώσεις για αδήλωτη εργασία και ιδίως στις προϋποθέσεις έκπτωσης επί του επιβαλλόμενου προστίμου.

10. Λοιπές νομοθετικές εξελίξεις (επίταση της ευθύνης του εργοδότη λόγω εργατικού ατυχήματος σε περίπτωση δόλιας παραβίασης μέτρων ασφάλειας, νέα μέτρα υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων διανομέων σε υπηρεσίες ντελίβερι, ηλεκτρονική ψηφοφορία για την κήρυξη απεργίας, θέσπιση ηλεκτρονικού μητρώου συνδικαλιστικών οργανώσεων κ.λπ.).

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΙΣΗΓΗΤΗ / ΕΙΣΗΓΗΤΩΝ

Ο Δημήτριος Γούλας είναι διδάκτωρ εργατικού δικαίου (Α.Π.Θ., 2013, «Άριστα με διάκριση») και δικηγόρος Θεσσαλονίκης. Μεταξύ άλλων, διδάσκει εργατικό δίκαιο ως εντεταλμένος διδασκαλίας (π.δ. 407/1980) στο Τμήμα Νομικής του Δ.Π.Θ., στο Διατμηματικό Π.Μ.Σ. «Δίκαιο και Οικονομικά» της Νομικής Σχολής του Α.Π.Θ. και του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Πα.Μακ., καθώς και στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Οι επιστημονικές δημοσιεύσεις του καθώς και οι εισηγήσεις του σε πλήθος συνεδρίων επικεντρώνονται κυρίως σε θέματα εργατικού δικαίου και δικαίου απαγόρευσης των διακρίσεων. Είναι μέλος της Επιτροπής Ανεξάρτητων Εμπειρογνωμόνων, στο πλαίσιο της διαδικασίας καθορισμού του κατώτατου μισθού σύμφωνα με το άρθρο 103 ν. 4172/2013, καθώς και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής της ΕΕργΔ.

Ενδεικτικές πρόσφατες δημοσιεύσεις στο πεδίο του εργατικού δικαίου:

1. Εργασιακές σχέσεις αθλητών: Η υπαγωγή των αθλητών στο πεδίο εφαρμογής του Εργατικού Δικαίου, εκδ. Σάκκουλα: Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2014 (σελ. ΧΙΧ+508).

2. Η έννοια του σπουδαίου λόγου στη σύμβαση εργασίας, σε: Γ. Καρύμπαλη-Τσίπτσιου / Κ. Παπαδημητρίου (επιμ.), Το Εργατικό και το Αστικό Δίκαιο σε ανοικτό διάλογο, εκδ. Σάκκουλα: Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2019, σ. 223-256.

3. Το νομικό πλαίσιο ρύθμισης του κατώτατου μισθού, ΕΕργΔ 2019, σ. 1-20.

4. Κίνδυνοι για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων από την χρήση συστημάτων πληροφορικής, σε: Κ. Παπαδημητρίου (επιμ.), Δίκαιο και Πληροφορική - 16ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ε.Δ.Ε.Κ.Α., Αθήνα, 2018, σ. 115-148.

5. Η κατανομή του βάρους απόδειξης στο πεδίο της απαγόρευσης των διακρίσεων κατά το Ενωσιακό Δίκαιο: Ένα παράδειγμα της σημασίας των αποδεικτικών διευκολύνσεων για την προστασία των ουσιαστικών δικαιωμάτων, σε: Επετειακός Τόμος για τα 30 χρόνια της Εταιρείας Νομικών Βορείου Ελλάδος (Ε.ΝΟ.Β.Ε.), εκδ. Σάκκουλα: Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2017, σ. 163-189.

6. Απώλεια του δικαιώματος προαγωγής κατόπιν δοκιμαστικής περιόδου λόγω της λήψης γονικής άδειας - Σχόλιο στην απόφαση του Δ.Ε.Ε. επί της υπόθεσης C-174/16, Η., ΕΕΕυρΔ 4/2017, σ. 472-476.

7. Οι αλλαγές που επιφέρουν οι νόμοι 4487 και 4488/2017 στην εργατική νομοθεσία: Μια πρώτη ερμηνευτική και κριτική προσέγγιση, ΕΕργΔ 2017, σ. 1189-1214.

8. Η απόλυση εργαζομένου λόγω δημοσιοποίησης παρατυπιών της επιχείρησης (whistleblowing), ΕΕργΔ 2017, σ. 555-584.

9. Η απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης επί της υπόθεσης C-426/11, Alemo-Herron: Ακραία θέση του νομολογιακού εκκρεμούς ή η απαρχή μιας νέας εποχής για το ευρωπαϊκό εργατικό δίκαιο;, Ελληνική Επιθεώρηση Ευρωπαϊκού Δικαίου 4/2013, σ. 421-436.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΠΑΡΕΜΒΑΙΝΟΝΤΟΣ

Ο Δημήτριος Βασιλείου, δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, αποφοίτησε από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1990 και από το 1992 είναι μέλος του Δ.Σ.Α. Ασχολείται αποκλειστικά με το εργατικό δίκαιο, έχοντας χειριστεί δεκάδες σημαντικές υποθέσεις σε όλους τους βαθμούς δικαιοδοσίας, τόσο από την πλευρά των εργαζομένων όσο και από αυτήν των εργοδοτών. Παράλληλα, δημοσιεύει μελέτες και σχόλια σε νομικά περιοδικά και έχει συμμετάσχει ως εισηγητής σε διεθνή και πανελλήνια συνέδρια εργατικού δικαίου. Είναι μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής της ΕΕργΔ.

Δημοσιεύσεις του παρεμβαίνοντος στο πεδίο του εργατικού δικαίου:

1. Προστασία εγκύων, λεχώνων και γαλουχουσών μητέρων έναντι απολύσεων - Παρατηρήσεις στην απόφαση του Δ.Ε.Ε. της 22^ας Φεβρουαρίου 2018 στην υπόθεση C-103/16, Porras Guisado, ΕΕΕυρΔ 2018, 402 επ.

2. Το άρθρο 24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη και η επίδρασή του στο ελληνικό δίκαιο της καταγγελίας, ΕΕργΔ 2017, 881 επ.

3. Περιορισμοί της εργοδοτικής καταγγελίας και προστασία από την αθέμιτη απόλυση, ΕΕργΔ 2017, 535 επ.

4. Η προσωρινή απασχόληση του εργαζομένου ως ασφαλιστικό μέτρο μετά την κατάργηση του άρθρου 732Α Κ.Πολ.Δ., ΕΕργΔ 2015, 1275 επ.

5. Η μονομερώς επιβαλλόμενη εκ περιτροπής εργασία μετά την Α.Π. 1252/2014, Συνήγορος 2015, 34 επ.

6. Η αξίωση πραγματικής απασχόλησης σύμφωνα με το νέο άρθρο 656 Α.Κ. (άρθρο 61 Ν. 4139/2013), ΕΕργΔ 2013, 553 επ.